Een paar weken geleden was het vaderdag, voor mij de 1ste keer zonder vader. Het maakte verdriet los, het wierp me even terug op mezelf en in een vorige fase van mijn rouwproces. Toch lukte het om mijn dag vorm te geven, fijn gezelschap helpt hierbij natuurlijk.
Voordien waren er al andere gevoelige dagen geweest natuurlijk. Niet zo lang gelden, de verjaardag van mijn vader. Ook een dag van herdenken, van rouwen, van voelen. Ook dan waren er mensen die aan mij gedacht hebben, waarvoor mijn dank.
En vorige week was het precies 1 jaar geleden dat mijn vader overleed. Vorig jaar op deze dag heb ik als laatste, voor ik vertrok uit het woonzorgcentrum, een half uur naast zijn bed gezeten met zijn hand in mijn hand. Ik voelde energie over en weer stromen. Mijn vader was niet meer helemaal bewust, hij kreeg al een pijnpomp die morgen. Hij kon niet meer praten en het was duidelijk dat er geen weg terug was. Maar die hand, die sprak nog. Die lag er niet levenloos, die vertelde een verhaal van contact, van uitwisselen, van warmte en liefde.
Dat was het laatste contact dat ik had met hem terwijl hij in leven was. Dezelfde avond belde de nachtverpleegster dat hij overleden was.
Een rouwproces heeft zoveel verschillende fasen. We spreken vaak over dat 1ste jaar. Dat jaar waarin alles wat je herinnert aan diegene die je los moest laten veel pijn doet. En veelal verandert er iets nadien, de pijn wordt minder rauw, en stilaan komt er vrede en zachter verdriet. Dat gaat natuurlijk in golven, die zich uiteraard niet laten voorspellen.
Tenminste, dat was mijn ervaring in het verleden, met andere rouwprocessen. En dat hoop ik ook voor nu.
Want als ik dit jaar nu overschouw, dan is er natuurlijk veel minder opgelost dan ik gehoopt had. Dan is er minder opgeruimd, heb ik niet alles op een rijtje en is niet alles verwerkt. Vandaar mijn quote bovenaan.
Deze verwarring en confrontatie werd wat in banen geleid door 5 dagen opleiding over stervensbegeleiding. Ik realiseerde me dat ik al vaker mensen had helpen sterven, soms ook onbewust. Ik kreeg meer begeleiding en een kader. Dat hielp. Tenminste een beetje.
Wat er nog hielp : mensen met wie ik kon delen, hun nabijheid, hun medeleven. En alle vormen ven zelfzorg, van wandelen, tot tijd nemen om te voelen en rouwen, tot het dichten van energielekken.
Het is niet over, het is niet gedaan met verdriet en missen en soms in het verleden duiken in nostalgie. Maar ik ben wel klaar om een volgende fase in te gaan. Je leest me nog wel…
Herken jij dit ook? Dat je het 1ste jaar rauwe rouwpijn hebt, en nadien nog steeds pijn, maar minder rauw? Dat de 2de verjaardag, of sterfdag wat milder is? Of heb jij andere ervaringen? Deel ze, ik lees ze graag!
Dag Ann, zeer mooie, aangrijpende tekst en zeer herkenbaar! Ik ben aan ’t ruimen, letterlijk maar dat geeft ook figuurlijk ruimte… Ik plan niets meer zolang ik zin heb in het ruimen en het oplossen van praktische problemen (verven, dakwerken, een afsluiting rechten…) Nu ik het nog kan moet het gebeuren! Als er voldoende ruimte is zal ik je contacteren voor een babbel en een wandeling maar dat zal nog eventjes duren! Ik wens je een zo tof mogelijke zomer en veel deugd met je kleinzoon, dat geeft perspectief! Liefs, Lena.